Ky është tumori që është përhapur dhe po prek shumë të rinjtë kohet e fundit

Brian ishte në fillim e të tridhjetave kur vuri re për herë të parë gjak në jashtëqitjen e tij.

“Por, duke qenë se kjo ndodhte vetëm herë pas here dhe nuk shkaktoi ndonjë dhimbje, nuk e mendova shumë dhe nuk e tregova kurrë me mjekun tim,” shkroi ai në një rrëfim personal të përvojës së tij.

Disa vite më vonë, kur gjakderdhja u bë më e shpeshtë dhe më intensive, ai vendosi ta kontrollonte atë. Atij iu tha se shkaku ishin çarje të vogla në zorrët e tij, të cilat në të vërtetë nuk mund të trajtohen.

Por më pas ai filloi të ndjente dhimbje të forta në legen dhe e dinte se diçka nuk shkonte seriozisht. Në fizikën e tij vjetore, nuk iu desh shumë kohë që mjeku i tij të gjente tumorin. Në vetëm 40 vjeç, ai u diagnostikua me kancer në zorrën e trashë në fazën 3.

Për fat të keq, përvoja e te riut pasqyron një prirje në rritje që shihet në të gjithë vendin. Që nga vitet 1990, shkalla e kancerit kolorektal (që përfshin kancerin e zorrës së trashë dhe rektumit) është rritur në mënyrë të vazhdueshme tek të rinj. Jo vetëm kaq, por edhe më shumë të rinj po vdesin nga kjo sëmundje.

Kjo rritje e shpejtë është veçanërisht e çuditshme sepse shkalla e kancerit kolorektal ka rënë në mesin e të moshuarve – kryesisht për shkak të kolonoskopive të rregullta dhe shkallës më të ulët të pirjes së duhanit.

Normat në rritje në mbarë botën
Gati 18,000 njerëz nën moshën 50 vjeç do të diagnostikohen me kancer kolorektal këtë vit në Shtetet e Bashkuara, tha doktoresh Rebecca e Shoqatës Amerikane të Kancerit.

Shkaqet e kancerit kolorektal tek të rriturit e rinj
Ekspertët nuk e dinë se çfarë po e shkakton kërcimin e kancerit kolorektal tek të rinjtë. Por ata dinë disa faktorë që rrisin rrezikun e kancerit kolorektal tek të moshuarit, duke përfshirë obezitetin, pasivitetin fizik dhe pirjen e duhanit.

“Disa nga këta [faktorë rreziku] janë bërë më të zakonshëm gjatë 45 viteve të fundit, së bashku me këtë rritje të rasteve me fillimin e hershëm,” tha Daschner, i cili ndihmoi në planifikimin e grupit të ekspertëve. Pra, është e mundur që disa nga të njëjtët faktorë janë përgjegjës për rritjen e sëmundjes së hershme, vuri në dukje ai.

Nga ana tjetër, mund të ketë një grup faktorësh unik rreziku për kancerin kolorektal tek të rriturit më të rinj që studiuesit nuk i kanë identifikuar ende, shtoi ai.

Shumica e diskutimeve rreth shkaqeve të mundshme të sëmundjes së hershme u konvergjuan në tre faktorë të ndërlidhur: dieta, bakteret në zorrë dhe inflamacioni.

Ka prova qe një dietë e pasur me mish dhe yndyrë të përpunuar sallamra, dhe me pak fruta dhe perime behet shkaktar te kancerit te zorres.

Po kështu, disa studime kanë zbuluar se të qenit mbipeshë ose obez mund të rrisë shanset e dikujt për të marrë kancer kolorektal të hershëm.

Përveç kësaj, amerikanët po shpenzojnë më shumë kohë ulur dhe më pak kohë duke qenë aktivë. Studimet kanë zbuluar se më shumë kohë televizive lidhet gjithashtu me një rrezik më të lartë të kancerit kolorektal me fillimin e hershëm.